چندپتانسیلی (Multipotentiality) یک واژه آموزشی و روانشناختی است که به توانایی و اولویت فرد مخصوصا فردی که دارای توانمندی ذهنی و کنجکاوی هنری زیادی است اشاره دارد که در آن فرد در یک یا چند زمینه مختلف به مراحل عالی میرسد. همچنین اشاره به افرادی دارد که علایق آنها به چند رشته شامل
چندپتانسیلی (Multipotentiality) یک واژه آموزشی و روانشناختی است که به توانایی و اولویت فرد مخصوصا فردی که دارای توانمندی ذهنی و کنجکاوی هنری زیادی است اشاره دارد که در آن فرد در یک یا چند زمینه مختلف به مراحل عالی میرسد. همچنین اشاره به افرادی دارد که علایق آنها به چند رشته شامل میشود بیش از آنکه فقط در یکی از آنها قوی باشد در این حال فرد چندپتانسیلی خوانده میشود. در عین به افراد که فقط در یک موضوع به تکمیل علایق میپردازند متخصص گفته میشود.
برخی افراد فقط به موضوعات خاصی علاقه دارند و با متمرکز شدن بر آنها به افراد متخصص و حرفهای تبدیل میشوند اما افراد چند پتانسیلی نمیتوانند فقط بر یک موضوع متمرکز شوند و میخواهند که مسیرهای متفاوتی را امتحان کنند. همین موضوع باعث میشود که این افراد اغلب پریشان به نظر برسند و چون نمیدانند چگونه با توانمندیهایشان برخورد کنند مرتب از این شاخه به آن شاخه میپرند.
میشود بیش از آنکه فقط در یکی از آنها قوی باشد در این حال فرد چندپتانسیلی خوانده میشود. در عین به افراد که فقط در یک موضوع به تکمیل علایق میپردازند متخصص گفته میشود.
برخی افراد فقط به موضوعات خاصی علاقه دارند و با متمرکز شدن بر آنها به افراد متخصص و حرفهای تبدیل میشوند اما افراد چند پتانسیلی نمیتوانند فقط بر یک موضوع متمرکز شوند و میخواهند که مسیرهای متفاوتی را امتحان کنند. همین موضوع باعث میشود که این افراد اغلب پریشان به نظر برسند و چون نمیدانند چگونه با توانمندیهایشان برخورد کنند مرتب از این شاخه به آن شاخه میپرند.
ما در جامعهای بزرگشدهایم که همیشه به ما گفتهاند به چه رشتهای علاقه داری؟ به چهکاری علاقه داری؟ و این موضوع باعث شده که افراد چند پتانسیلی فکر کنند که در وجود آنها مشکل و نقصی وجود دارد. اینکه نمیتوانند خودشان را به یک موضوع خاص پایبند کنند باعث شده که گاهی پریشان و سردرگم به نظر برسند و واقعاً ندانند که چه میخواهند و باید چه مسیری را ادامه دهند
اگر احساس میکنید توانمندیهای متفاوتی دارید
اگر فکر میکنید کارهای زیادی هست که میتوانید انجام دهید اما نمیدانید کدام را انتخاب کنید
اگر احساس سردرگمی و پریشانی میکنید
اگر مدام از این شاخه به آن شاخه میپرید
اگر بین علایق خود سردرگم شدهاید و غیرمتمرکز به نظر میرسید
اگر فکر میکنید انسان توانمندی هستید اما نمیدانید به چه حوزهای علاقهمند هستید
اگر انتخاب یک حوزه کاری و یا درسی برای شما سخت است
اگر امروز به یک کار علاقهمند هستید و چند روز دیگر به یک کار دیگر
اگر کارهای متفاوت زیادی در زندگیتان انجام دادهاید اما وقتی از شما میپرسند که شغلت چیست پاسخ درستی برای آن ندارید
این مقاله برای شماست سخنرانی امیلی واپنیک در تد تاک را هم از دست ندهید.
چند پتانسیلی ها بعد از ورود به یک شغل و گذراندن وقت و پیدا کردن تخصص شغل مورد نظر دچار افسردگی و خستگی میشوند و آن را کنار می گذارند و با ایدهای که بعد از مدتی به ذهن آنها میرسد شغل جدیدی را شروع میکنند و دوباره دچار خستگی میشوند و درنهایت با این سوال مواجه میشوند که شغل مورد علاقه من چیست؟ اگر جزء این دسته از افراد هستید باید سعی کنید که شغلی را انتخاب کنید که انعطافپذیری آن زیاد باشد بهطور مثال مدرسین میتوانند در حوزه بسیار زیادی تحقیق، درس، نویسندگی و آموزش کار کنند و این امر باعث میشه که ما از شغلی که در آن هستیم خسته نشویم .
چند پتانسیلی بودن لازمه بقا
راستش زندگی انسانها از همان ابتدا تخصصمحور نبوده است. زمانی که لازم بود انسانها در قبیلههای بدوی با شکار روزگار بگذرانند تا زنده بمانند، داشتن چندین مهارت گوناگون چیزی ضروری بوده است.
اما تخصصیسازی شغلها و افزایش اعتبار اجتماعی تخصص، در نهایت باعث شد که جامعه روی خوشی به چنین افرادی نشان ندهد. در نتیجه بیشتر این افراد خواست درونی خود را سرکوب کردهاند تا بتوانند خود را به قواره جامعه در بیاورند؛ اما جهان در حال تغییر است.
افراد چند پتانسیلی بهدلیل همین ویژگی خود، تواناییهای خاصی دارند که عبارتاند از: ترکیب ایده ها، یادگیری سریع، خلاقیت و سازگاری.
نقاط قوت:
ترکیب ایده های (idea synthesis):ازآنجاییکه چند پتانسیلی ها کارهای بسیار زیادی میتوانند انجام دهند و انجام دادهاند، به همین دلیل خلاقیت و ترکیب کارها با هم میتواند نوآوری جدیدی در شغل شان به وجود آورد بهطور مثال میتوانیم جواهرسازی و جغرافیا را در نظر بگیریم و مطابق هر شهر و کشور و موقعیت جغرافیایی ،جواهر مخصوص آن را درست کنیم یک نمونه از ترکیب شغلی میباشد.
سرعت یادگیری سریع (rapid learning):از نظر علمی وقتی ما چند شغل رو امتحان میکنیم و تخصص آنها را یاد میگیریم در شغل بعدی ما یادگیری و تخصص آسانتر میشود و درنهایت سرعت یادگیری ما افزایش پیدا میکند بههمینمنظور این کار مخصوص افراد چند پتانسیلی میباشد پس افرادی که شخصیت چند پتانسیلی دارند سرعت یادگیری و مهارت آنها در انجام این امر بسیار بالا میرود.
انطباق پذیری آنها (adaptability):مانند ویژگی یادگیری سریعی انطباقپذیری افراد چند پتانسیلی بسیار بالا میباشد به دلیل انجام کارهای متعدد و تطبیق دادهشده با شخصیت آنها این امر بسیار سادهتر از افراد دیگر انجام میشود.
نقاط ضعف:
کاهش تمرکز آنها بر روی کار، یکی از اصلیترین و مهمترین نقاط ضعف افراد چند پتانسیلی بشمار میآید و این امر باعث میشود که این افراد از دایره موفقیت شغلی دور شوند و همیشه بهدنبال شغل جدید و انتخاب آن باشند به همین دلیل باید سعی کنند که تمرکز خود رو روی شغلی که انتخاب کرده اند حفظ کنند و بعد از به سرانجام رسیدن شغل موردنظر شغل دیگری را انتخاب کنند از مدیتیشن و تمرینات تمرکزی بسیار زیادی باید استفاده کرد تا این نقطهی ضعف به نقطه قوت تبدیل شود
آیا چند پتانسیلی ها سطحینگرند و عمیق کار نمیکنند؟
یکی از دلایلی که افراد چند پتانسیلی به خاطر آن متهم می شوند، «سطحی نگر» بودن است. اما این انتقاد هم به این افراد چندان وارد نیست. بسیاری از افراد چند پتانسیلی می خواهند دائماً کارهای مختلف را تجربه کنند تا در نهایت، به یک مسیر اساسی وارد شوند. اتفاقا افراد چند پتانسیلی عادت دارند روی یک مهارت که «در حال حاضر» در حال کار هستند، عمیق شوند و سپس به سراغ مهارتی دیگر بروند. بنابراین نمی توان گفت که افراد چند پتانسیلی، سطحی نگر هستند و عمیق نیستند!
چند پتانسیلی بودن، میتواند یک تهدید بزرگ یا یک فرصت بزرگ باشد. بسته به اینکه چطور آن را به کار میگیرید و چطور از آن استفاده می کنید…
12 ویژگی متمایز یک شخص چند پتانسیل:
1. خلاقیت زیادی دارند
اولین ویژگی از 12 ویژگی بارز یک فرد چند پتانسیل ، خلاقیت وی است. بنابراین افراد چند پتانسیل بسیار خلاق هستند. این خلاقیت به یک توانایی عالی برای شناسایی مشکلات و همچنین تبدیل شدن آنها تبدیل می شود راه حل های ابتکاری برای آنها طراحی کنید.
2. آنها علایق متعددی دارند
یکی دیگر از ویژگی های بارز افراد چند پتانسیل ، تنوع زیاد (و تعداد) علایق آنهاست. اینها می توانند از موضوعات بسیار متنوعی باشند. از این نظر ، آنها افرادی هستند که اگر علاقه ها و زمینه های جدید زیادی برای کشف ندارند ، خسته می شوند.
این امر هم در زندگی شغلی و هم در زندگی اجتماعی آنها نمایان می شود … مثلاً در کار ، آنها افراد بسیار متنوعی هستند که از یکنواختی خسته می شوند. از این لحاظ ، آنها دوست دارند پروژه های جدید را شروع کنند ، مهارت های جدید آموزش دهند و غیره آنها به محرکهای مداوم و جدید نیاز دارند. در زندگی اجتماعی و دانشگاهی شما نیز همین امر وجود دارد.
3- سرگرمی های متعددی دارند
مربوط به ویژگی قبلی ، یکی دیگر از ویژگی های بارز یک فرد چند پتانسیل ، تنوع زیاد سرگرمی های آنها است. علاوه بر این ، اینها معمولاً زیاد است. به همین دلیل است این نوع افراد در بسیاری از پروژه ها ، داوطلبان ، مشاغل ، فعالیت های جدید شرکت دارند… از آنجا که آنها دوست دارند چیزهای جدید را کشف کنند و به سرعت از همان چیز خسته می شوند.
4- آنها حرفه های متعددی دارند
در این مرحله ، وقتی از حرفه صحبت می کنیم به جنبه های حرفه ای نیز اشاره می کنیم. یعنی افراد چند پتانسیل هر دو ممکن است بیش از یک حرفه داشته باشند (به عنوان مثال یک حرفه “اصلی” و یک مکمل دیگر) و ممکن است دارای جنبه های حرفه ای بسیاری در یک حرفه باشند (آنها در بسیاری از زمینه های موضوع خود تخصص دارند).
این ویژگی با ویژگی های قبلی مطابقت دارد. نگرانی ها و انگیزه های آنها بسیار زیاد است (و همچنین آنها توانایی انجام کارهای بسیار مختلفی را دارند) ، به طوری که آنها نیاز به ارضای این انگیزه ها دارند ، در بسیاری از زمینه ها در سطح کار (یا داشتن بیش از یک حرفه) درگیر می شوند
5- آنها افراد بسیار کنجکاوی هستند
کنجکاوی یکی دیگر از ویژگی های بارز یک فرد چند پتانسیل است. این ویژگی شخصی به عنوان “میل به دانستن یا کشف چیزی” تعریف شده است. در این حالت ، میل به واقعیت کشف چندین چیز ، به طور مداوم ، برون یابی می شود
این ویژگی گاهی اوقات می تواند به آنها آسیب برساند ، زیرا این افراد به دلیل همین کنجکاوی قابل توجهی که نشان می دهند ، گاهی اوقات می توانند خیلی سرزده شوند. برای بقیه ، این کنجکاوی می تواند به آنها کمک کند تا راحت تر یاد بگیرند ، اگرچه گاهی تمرکز فقط روی یک چیز برای آنها دشوار است ، همانطور که بعدا خواهیم دید.
6. آنها دوست دارند چیزهای جدید یاد بگیرند
بعدی از ویژگی های متمایز یک فرد چند پتانسیل ، اشتیاق او به دانش ، اشتیاق او به یادگیری است. همانطور که دیدیم ، آنها افرادی هستند که تقریباً از هر نظر به خصوص در سطح یادگیری و چالش ها به تحریک تقریباً مداوم نیاز دارند.
الف) بله ، آنها دوست دارند چالش ها و چالش ها را برای خود تعیین کنند، هم از نظر آکادمیک و هم از نظر شغلی. آنها از یادگیری ، کشف و نوآوری احساس رصایت می کنند
7. آنها انرژی زیادی دارند
یکی دیگر از ویژگی های مشخصه این افراد ، انرژی سرشار از آن است. انرژی ای که از طرف دیگر ، آنها برای توسعه هر آنچه که پیشنهاد می کنند نیاز دارند (که همانطور که دیدیم بسیار زیاد است)
گاهی اوقات ، به نظر می رسد که آنها یک موتور درون خود دارند ، که آنها را فعال می کند و به آنها اجازه می دهد تا توجه خود را حفظ کنند ، اگرچه آنها می توانند فقط در یک چیز تمرکز کنند ، به دلیل اشتیاق سیری ناپذیر برای پوشاندن همه چیز.
8- شهود زیادی دارند
شهود یکی دیگر از ویژگی های متمایز یک فرد چند پتانسیل است. از نظر فنی ، شهود عبارت است از “توانایی شناختن ، درک یا درک چیزی به روشنی و بلافاصله ، بدون دخالت دلیل”. وقتی که از چیزی مطلع می شویم ، تقریباً خودکار و به طور غیرمنتظره ، وقتی چیزی را مشاهده می کنیم یا به چیزی فکر می کنیم ، شهود داریم.
شهود در واقع مکانیزم تکاملی است که به زنده ماندن اجداد ما کمک کرده است. این ابزاری است که به ما امکان می دهد میانبرهای آسان را در جاده های پیچیده پیدا کنیم. بنابراین ، افراد چند پتانسیل شهود خوبی دارند که به آنها امکان می دهد با محیط سازگار شوند و در زندگی کنار بیایند.
9. “همه متخصص ، هیچ چیز متخصص”
یکی از راه های خلاصه سازی 12 ویژگی متمایز یک فرد چند پتانسیل زیر با این عبارت است: “آنها افرادی هستند که در همه چیز متخصص هستند ، اما در هیچ چیز متخصص نیستند”.
منطقا ، مانند تمام ویژگی های ذکر شده ، استثناهایی وجود خواهد داشت ، اما به طور کلی این نوع افراد ، با داشتن بسیاری از منافع و “سرزمین های کاوش” ، در زمینه ها ، مناطق ، موضوعات مختلف تخصص دارنداما آنها در هیچ یک از آنها متخصص نمی شوند ، غالباً به دلیل عدم انسجام (ویژگی ای که بعداً خواهیم دید).
این بدان معنا نیست که آنها قادر به تمرکز بر روی چیزی نیستند و در آن متخصص می شوند ، بلکه این است که ، می خواهند همه چیز را تحت پوشش خود قرار دهند ، بسیاری از کارها را امتحان می کنند اما بدون صرف وقت کافی برای متخصص شدن در مورد خاص تر (بنابراین اگر لازم باشد ، به عنوان مثال ، آنها ترجیح می دهند بسیاری از کارها را انجام دهند حتی اگر در هیچ یک از آنها غوطه ور نشوند ؛ آنها تنوع را بر کیفیت اولویت می دهند).
10. به راحتی پراکنده می شوند
همانطور که پیش بینی کردیم ، اگرچه یکی از ویژگی های بارز یک فرد چند پتانسیل تمایل آنها به دانستن و امتحان چیزهای جدید است (زیرا آنها همچنین افرادی هستند که ظرفیت های زیادی دارند) ، برای آنها همیشه آسان نیست که فقط روی یک چیز تمرکز کنند.
به همین دلیل است که ممکن است در مقابل تعداد زیادی محرکی که سعی در حضور دارند ، گاهی اوقات پراکنده و به راحتی حواسشان پرت شود. با این حال ، همه آنها این درجه از پراکندگی را ندارند ، و بدون شک این چیزی است که می تواند آموزش داده شود و بهبود یابد (توجه).
11. ثابت بودن برای آنها دشوار است
کمی در نتیجه موارد فوق (یا در رابطه با آن) ، ویژگی زیر را داریم: دشواری ثابت بودن.
بسیاری از اوقات ، افراد چند پتانسیل ، درگیر در بسیاری از پروژه ها ، به سختی می توانید آنها را تمام کنید، و با دیدگاه جدیدی از تجارت ، پروژه ، فعالیت و غیره روبرو می شوند ، می توانند پروژه های اولیه را یک شبه (ناگهانی) ترک کنند. این به بی ثباتی خاص ، و احتمال “فریب” افراد دیگر تبدیل می شود.
12. انعطاف پذیر و سازگار هستند
این بار، به عنوان یک ویژگی مثبت ، یکی دیگر از ویژگی های متمایز یک فرد چند پتانسیل ، انعطاف پذیری آنها است (و سازگاری). این ویژگی (ها) به توانایی بسیار خوبی برای اصلاح موارد (داخلی یا خارجی) و تنظیم آنها برای کار یا دستیابی به تغییرات دلخواه در محیط تبدیل می شود.
بنابراین ، هنگام مواجه شدن با موقعیت های جدید یا غیرمنتظره ، یک فرد چند پتانسیل منابع موثری برای مدیریت این شرایط و خروج سودمند از آنها دارد.
مطالعه ی این کتاب هم به شما توضیه می شود