نظریه هوش چندگانه گاردنر و تاریخچه ای از هوارد گاردنر

نظریه هوش چندگانه گاردنر را، هوارد گاردنر برای اولین بار مطرح کرد و در کتاب چهارچوب ذهن به آن پرداخت. هوارد گاردنر که دانش آموخته رشته روابط اجتماعی و از شاگردان و دانشجویان اریک اریکسون، نظریه پرداز روانشناسی رشد و مطرح کننده ی نظریه ی هشت مرحله ای رشد است، یکی از دلایل توجهش به هوش های چندگانه و خصوصا هوش های هنری را، خلا تعریف های کلاسیک  هوش در زمینه ی هنر دانست. تعریف های کلاسیک و پیشین، اغلب جنبه های حل مسئله و معما را در نظر داشتند و نهایتا چند ماده ی آزمون هوش وکسلر بود که علاوه بر جنبه های ریاضیات و اعداد، به توانایی های بیانی و درک مطلب و نیز اطلاعات عمومی توجه کرده بود اما هنوز هم جای هنر در بررسی میزان هوش، چه در تعاریف هوش و چه در آزمون های هوش خالی بود.

گاردنر زمانی وارد رشته روانشناسی شد که نوازنده جدی پیانو بود و در بین مطالب درسی و آموزشی که در روانشناختی شناختی و روانشناسی رشد آموزش می دید به دنبال مباحث و مطالبی در زمینه هنر بود.

و به علت همان خلایی که حس میکرد به سمت بررسی جایگاه هنر در روانشناسی رفت و همین شروع پروژه ی صفر را در دانشگاه هاروارد رقم زد. که با همکاری نلسون گودمن، فیلسوف هنر، انجام شد.

از طرف دیگر سوالی که گاردنر با آن مواجه شد در رابطه با افرادی بود که دچار سکته های مغزی یا هرآسیب مغزی دیگری می شدند. گاردنر مشاهده کرد که فردی بر اثر این آسیب، برای مثال دچار اختلال یا اشکال در ادای کلمات یا به مار بردن کلمات می شود اما در استفاده از اعداد و استدلال منطقی و ریاضی مشکلی ندارد. او تصمیم گرفت بر روی ساز و کار های توانایی های مغزی مطالعه کند.

نظریه هوش گاردنر در تقابل با نظریات و آزمون های هوشی پیش از خود

نظریه هوش چندگانه گاردنر ابتدا درباره ی 7 هوش مختلف مطرح شد که به گفته ی خود گاردنر قصد داشت نظریه اش را با نام هفت هوش مختلف انسان منتشر کند اما طی مشورتی که با یکی از دوستانش انجام داد به این نتیجه رسید که مطرح کردن 7 هوش متفاوت، میتواند انتقاد و جبهه گیری طرفداران سر سخت آزمون های هوشی که آن زمان بسیار مطرح و مورد توجه بود را بر انگیزد.

9 زمینه در نظریه هوش چندگانه گاردنر

9 زمینه ی هوشی که در نظریه هوش چندگانه گاردنر مطرح شده اند عبارتند از :

هوش کلامی زبانی

 هوش ریاضی منطقی هوش بدنی جنبشی هوش موسیقیایی بصری فضایی هوش درون فردی هوش بین فردی هوش طبیعت گرا هوش اخلاقی.

که برای هر کدام تعریفی ارائه می شود و  مفاهیمی که هر زمینه و توانایی هوشی به طور ویژه با آن سر و کار دارد نیز بیان می شود.

علاوه بر این ویژگی های هر یک از افرادی که در زمینه ی هوشی خاصی توانایی بالایی دارند گفته می شود.

انتخاب های شغلی مناسب برای هر کدام نیز گفته می شود. و در کنار این ها مسیر پیشرفت و ترقی نیز مطرح می شود.

توصیه‌هایی نیز برای تقویت هوش عنوان خواهد شد.

محیط های مساعد، خلاقانه و مثبت برای هر کدام از استعداد ها تشریح می شود  و محیط های نامساعد و سرکوبگر نیز همینطور. تا بتوان برای شناسایی و رشد هوش چندگانه کودکان، متناسب با نیاز آن ها برنامه ریزی آموزشی و تربیتی انجام داد.